Urząd Gminy Ciasna Biuletyn Informacji Publicznej

Rada Gminy Ciasna
ul. Nowa 1a
42-793 Ciasna

PETYCJA
w sprawie zwiększenia świadomości prawnej dotyczącej transplantacji
wśród lokalnej społeczności
Działając na podstawie Ustawy o petycjach z dnia 11 lipca 2014 roku
(Dz. U. 2018 poz. 870) wnoszę petycję w sprawie zwiększenia świadomości prawnej
dotyczącej transplantacji wśród lokalnej społeczności. Proszę o zamieszczenie
informacji na temat obecnego stanu prawnego w Polsce regulującego pobieranie
komórek, tkanek i narządów od zmarłych osób w celu ich przeszczepienia na stronie
internetowej urzędu i/lub w innych lokalnych środkach masowego przekazu.
Zgodnie z obowiązującymi przepisami, jeżeli osoba za życia nie wyrazi sprzeciwu
na pobranie po śmierci swoich narządów, to domniemywa się, że wyraża na to zgodę.
Sprzeciw można wnieść poprzez wpis w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów, w formie
pisemnego oświadczenia własnoręcznie podpisanego i noszonego przy sobie lub ustnej
deklaracji, złożonej w obecności co najmniej dwóch świadków.
Rozmowa personelu medycznego z osobami najbliższymi zmarłego ma na celu
ustalenie jego stanowiska na temat pośmiertnego dawstwa narządów. Prawo nie daje
uprawnień rodzinie do decydowania o pobieraniu bądź niepobieraniu cudzych komórek,
tkanek i narządów w celu ich przeszczepienia innej osobie. Każdy z nas jest
potencjalnym dawcą narządów, dopóki sam za życia nie wyrazi sprzeciwu.
W 2021 roku w Polsce najmłodszy dawca miał 1,5 roku, a najstarszy miał 79 lat.
W województwie śląskim 61 osób pośmiertnie podarowało komuś swoje narządy.
Na wspomnianym obszarze było 16 szpitali aktywnych w programie pozyskiwania
narządów od zmarłych na 38 szpitali z potencjałem dawstwa (Poltransplant Biuletyn
Informacyjny 2022, s. 10, 11, 16). Na dzień 31 grudnia 2022 roku na przeszczepienie
narządu oczekiwało 1856 osób (Statystyka prowadzona przez Centrum
Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji „Poltransplant” w 2022 roku).
1
Pobrania komórek, tkanek lub narządów ze zwłok ludzkich w celu ich przeszczepienia
lub pobrania komórek lub tkanek w celu ich zastosowania u ludzi można dokonać, jeżeli
osoba zmarła nie wyraziła za życia sprzeciwu. - brzmi przepis art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia
1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek
i narządów (Dz. U. 2020 poz. 2134).
Uzasadnienie
W Polsce panuje przekonanie, że to rodzina decyduje o przeszczepieniu narządów
zmarłego krewnego, co nie znajduje potwierdzenia w treści obowiązujących przepisów
polskiego prawa. Niekiedy tylko osoba bliska zmarłego informuje personel medyczny
o tym, czy zmarły wyraził za życia sprzeciw na pośmiertne pobranie jego narządów.
Wielu obywateli jest przekonanych, że trzeba podpisać specjalne oświadczenie woli
lub zarejestrować się w jakiejś bazie danych w celu wyrażenia zgody na pośmiertne
oddanie narządów. Prawda jest taka, że nie ma w Polsce oficjalnego rejestru „zgody”
(jest tylko Centralny Rejestr Sprzeciwów), gdyż każdy z nas jest mimowolnie dawcą
narządów, dopóki nie wyrazi sprzeciwu.
Potrzeba transplantacji może dotknąć każdego z nas. Każdy mieszkaniec naszego
kraju powinien być świadomy tego, jak temat transplantacji wygląda pod względem
polskiego prawa. Powinniśmy zachęcić go do poinformowania rodziny o swojej woli
na temat ewentualnego pośmiertnego oddania narządów, by uniknąć w przyszłości
potrzeby domniemywania czyjeś woli w przypadku niespodziewanej śmierci.
Według badań Centrum Badania Opinii Społecznej z 2016 roku 75% Polaków
nie rozmawiało ze swoimi bliskimi na temat ewentualnego przeszczepienia narządów.
Niestety tylko 20% badanych osób wie, że w Polsce wystarczy brak sprzeciwu za życia,
aby zostać pośmiertnie dawcą narządów (CBOS (2016). Postawy wobec transplantacji
narządów, s. 4, 12-13).
Możemy być dumni z tego, że to właśnie na terenie województwa śląskiego zespół
prof. Zbigniewa Religi przeprowadził pierwszą w Polsce udaną transplantację serca.
Przedstawione informacje mają charakter informacyjny. Nikogo nie zmuszają
do zmiany swojego światopoglądu. Decyzja o (nie)oddaniu po śmierci swoich narządów
należy do każdego z nas. Poinformujmy bliskich o swojej decyzji! Jakakolwiek ona
by nie była. Pośmiertne oddanie narządów jest ostatnim, najcenniejszym darem,
jaki człowiek może ofiarować drugiemu człowiekowi.
Nie wyrażam zgody na ujawnienie moich danych osobowych na stronie internetowej.
Z wyrazami szacunku

Uchwała Nr 1/2023 Komisji Skarg, Wniosków i Petycji z dnia 24.03.2023r.

        w sprawie złożonej petycji w sprawie zwiększenia świadomości prawnej dotyczącej transplantacji wśród lokalnej społeczności

Na podstawie § 70 ust. 5 Statutu Gminy Ciasna przyjętego uchwałą Nr XLII/349/2018 z dnia 11 października 2018r. w sprawie uchwalenia Statutu Gminy Ciasna (Dz. Urz. Woj. Śl. z 2018r., poz. 6390), Komisja Skarg, Wniosków i Petycji uchwala, co następuje:

§ 1.

 Zamieścić treść petycji na stronie internetowej Gminy Ciasna.

 § 2.

 Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia.

Przewodniczący Komisji Skarg, Wniosków i Petycji

Paweł Krawczyk